Żywienie roślin – doradztwo

Właściwości fizyko-chemiczne składników pokarmowych

Mamy nadzieję, że niniejsze informacje dotyczące żywienia roślin pomogą Państwu w wyborze odpowiednich nawozów firmy Agreko oraz pomogą sprecyzować potrzeby poszczególnych upraw. Co ważne, nasza oferta nie kończy się na samej sprzedaży nawozów. Doradztwo w zakresie wyboru odpowiednich substancji na pewno dobrze ją uzupełni.

1. Szereg aktywności chemicznej najważniejszych makro i mikroelementów

* potas (K) działający w roślinie  jak  pompa ssąca, mimo mniejszej aktywności chemicznej niż azot, dzięki pracom hodowlanym, pobierany jest zazwyczaj w największych ilościach.  Wyższe stężenie potasu w roślinie opóźnia wpływ suszy, podnosi mrozoodporność i łagodzi skutki niskich zawartości składników w glebie.

2. Analiza fizyko – chemiczna składników pokarmowych.

* pierwiastki decydujące o energooszczędnej gospodarce procesów fizyko – chemicznych w roślinie. Stymulują przyrost plonu o wysokiej jakości
** dla roślin ciepłolubnych jak: kukurydza, pomidor, ogórek – wymagana  temperatura  gleby  do  pobierania  składników jest wyższa o 2 – 4º  C
*** poziom zaawansowania występującej suszy.
**** wyższy dopuszczalny zapas zawartości azotu w roślinie, prowadzi zawsze do przejściowej blokady pobierania słabszych chemicznie składników z gleby. Wówczas roślina dla utrzymania dynamiki wzrostu i rozwoju, wykorzystuje przejściowo zawarte rezerwy pozostałych składników do minimum Liebig’a.

Charakterystyka wybranych składników nawozów w żywieniu roślin

Sprawdź, jaką rolę odgrywają poszczególne pierwiastki w nawożeniu warzyw, oraz jakie są objawy ich niedoboru. Dzięki temu dobierzesz idealny nawóz do rzepaku lub innych upraw. Warto poszerzyć swoją wiedzę o żywieniu roślin o te informacje.

Magnez: składnik chlorofilu jest bardzo ważny w odpowiednim żywieniu roślin. Stabilizuje strukturę chloroplastów i aktywnych procesów fotosyntezy oraz jest jednym z głównych aktywatorów układów enzymatycznych. Brak magnezu powoduje nierównomierne rozmieszczenie chlorofilu w liściach i jego zanik – żółknięcie od brzegów i wierzchołka liści. Nawożenie wpływa na generatywne organa roślin. Podnosi plon ziarna, nasion, bulw i korzeni

Siarka: niezbędny w procesie żywienia roślin składnik białek, kwasów tłuszczowych i enzymów. Podnosi mrozoodporność roślin i ogranicza wpływ suszy. Znaczna redukcja emisji tlenków siarki do atmosfery oraz łatwe jej wymywanie z warstwy ornej gleby są przyczynami coraz częstszych braków tego pierwiastka w glebie. Symptomy niedoboru siarki są podobne do objawów niedoboru azotu, występują jednak przede wszystkim na młodych liściach w postaci chlorozy (jasnozielone, jasnożółte i częściowo czerwone przebarwienia) oraz deformacji liści. Rozwój rośliny jest znacznie przyhamowany, wpływa to także na deformację łuszczyny w rzepaku.

Mangan: bierze udział w fotosyntezie, pobieraniu wielu składników pokarmowych, szczególnie azotu, syntezie białek; działa jako regulator stężenia aktywatorów roślinnych. Charakterystyczne objawy niedoboru: jasne i żółte plamki między żyłkami na najmłodszych liściach, zahamowanie wzrostu, brązowe nekrotyczne plamy na liściach. Mangan jest szczególnie przydatny w żywieniu roślin wrażliwych na brak: zboża, rzepak, ziemniak, burak, strączkowe, warzywa.

Cynk: bierze udział w przetwarzania kwasów organicznych, syntezie chlorofilu i witaminy B, C, P, wpływa na proces wzrostu i rozwoju roślin. Charakterystyczne objawy niedoboru: chloroza oraz żółknięcie liści i ich plamistość, zahamowanie wzrostu roślin, skracanie międzywęźlí. Rośliny szczególnie wrażliwe na brak: kukurydza, ziemniak, strączkowe, rzepak, chmiel, pomidor, drzewa owocowe, len, cebula.

Miedź: bierze udział w syntezie witaminy C, w przemianach związków azotu i żelaza w roślinie, wpływa na rozwój i budowę tkanek, zmniejszając skłonności do wylegania zbóż, wpływa na prawidłowy rozwój brodawek korzeniowych w roślinach motylkowych. Zakłócenia w pobieraniu miedzi występują na glebach organicznych w tym torfowych. Rośliny szczególnie wrażliwe na brak miedzi: zboża, strączkowe, kukurydza, burak. rzepak, kapustne, drzewa owocowe, cebula.

Bor: bierze udział w procesie przemiany węglowodanów, wpływa na przepuszczalność błon komórkowych, wzrost roślin oraz rozwój organów generatywnych. Objawy niedoboru w programie żywienia roślin to: zahamowanie wzrostu i rozwoju merystemów wierzchołkowych łodyg i korzeni oraz tkanek przewodzących, zakłócenia w gromadzenia cukru w korzeniach, słabe kwitnienie, opadanie kwiatów, słabe wykształcenie nasion. Rośliny szczególnie wrażliwe na brak boru: rzepak, burak, strączkowe, kukurydza, kalafior, kapusta, pomidor.

Molibden: bierze udział w wiązaniu azotu atmosferycznego przez bakterie korzeniowe i wolno żyjące, w przemianach azotu i fosforu w roślinie, w procesach wytwarzania witaminy C. Charakterystyczne objawy niedoboru: żółknięcie i obumieranie liści. deformacja liści, obumieranie stożków wzrostu, niedorozwój i opadanie kwiatów. Rośliny wrażliwe na brak: strączkowe, rzepak, kalafior, pomidor, truskawka, cebula, kapusta.

Żelazo: bierze udział w procesach fotosyntezy, oddychania, redukcji azotanów, wiązania wolnego azotu. Charakterystyczne objawy niedoboru: chloroza młodych liści, które stają się jaśniejsze, żółtawe a potem bledną, chloroza starszych liści przy dużym niedoborze. Rośliny szczególnie wrażliwe na brak: drzewa i krzewy owocowe, warzywa, kukurydza, len.

O potrzebie dokarmiania dolistnego roślin mikroelementami

Niedobór składników w okresie największych potrzeb roślin może wystąpić nawet na glebach zasobnych, szczególnie w czasie okresowego braku i nadmiaru opadów lub w warunkach niewłaściwego chemizmu gleby. W takich warunkach dostarczenie dolistnie nawet małych ilości potrzebnych składników, staje się bardzo korzystnym i ekonomicznym zabiegiem.

Spośród składników pokarmowych roślin dolistnie najłatwiej pobierany jest azot, gdy stosuje się go w formię wodnego roztworu mocznika, ponieważ rozluźnia tkanki liści i wykazuje silniejsze właściwości przyczepne niż inne nawozy azotowe. Azot jednak wobec niedoboru siarki nie może być efektywnie wykorzystany przez roślinę. Stąd zawartość siarki w nawozie dolistnym często zamiast azotu, eliminuje żółknięcie roślin i stabilizuje ich wzrost. Obecnie azot w dokarmianiu dolistnym mimo wspomnianych zalet, coraz częściej jest pomijany, gdyż w czasie jego pobierania, łatwo wnikają do wnętrza rośliny również i patogeny chorobotwórcze, podnosząc koszty ochrony roślin.

Dobrze pobierany przez liście jest takie magnez, który wzmaga aktywność katalityczną enzymów i wykazuje działanie chroniące rośliny przed oparzeniami w warunkach suchej pogody. W dolistnym dokarmianiu roślin szczególnie dobre efekty dają mikroelementy, stosowane jako uzupełnienie tych składników pobieranych z gleby. Wykorzystanie mikroelementów podanych dolistnie jest 20-30 razy wyższe niż z doglebowych nawozów mikroelementowych. Wymagane schelatowanie mikroelementów, pozwala dłużej utrzymać je w formię rozpuszczalnej i przedłużyć łatwą dostępność dla roślin.

Konieczność dokarmiania roślin mikroelementami pojawiła się przy wysokich plonach, możliwych do osiągnięcia w konkretnych warunkach glebowo-klimatycznych. Przy niskiej zawartości danego mikroelementu w glebie lub niedostępności jego w okresie suszy czy nadmiaru opadów, rośliny na pewno zareagują spadkiem plonu maksymalnie do 20%, a wymagane parametry jakościowe materiału handlowego nie będą osiągane nawet w 90%.

Wspomniane efekty nawożenia dolistnego roślin, szczególnie mikroelementami można uzyskać tylko wobec optymalizacji nawożenia makroskładnikami, zwiększającymi plony nawet do 40%.

Procentowy udział gleb z niedoborami mikroelementów
Grupa roślin uprawnych	Mikroelementy
	Mangan	Cynk	Miedź	Bor	Molibden	Żelazo
	52%	41%	64%	87%	48%	61%
Wrażliwość roślin na niedobór mikroelementów
Zboża	xxx	x	xxx	x	x	x
Kukurydza (ziarno)	xx	xxx	xx	xx	x	xx
Rzepak	xxx	xx	xx	xxx	xx	x
Strączkowe	xx	xx	xx	xx	xxx	x
Ziemniak	xxx	xx	x	x	x	x
Burak cukrowy	xx	x	xx	xxx	x	x
Wrażliwość: x mała, xx duża, xxx b. duża Pobranie mikroelementów w g/ha (plon główny)						Plon q/ha
Zboża	350	240	60	60	3	60
Kukurydza (ziarno)	550	480	80	80	5	80
Rzepak	420	300	70	120	7	30
Strączkowe	350	300	60	90	6	30
Ziemniak	450	320	60	90	5	250
Burak cukrowy	620	450	80	210	9	400
Średnia z 1 ha	460	350	70	110	6	—
Pobranie mikroelementów w g/j. plonu*  (plon główny)
Zboża	6,0	4,0	1,0	1,0	1,0	0,05
Kukurydza (ziarno kiszonka)	7,0	6,0	1,0	1,0	1,0	0,06
Rzepak	7,0	5,0	1,1	2,0	2,0	0,11
Strączkowe	6,0	5,0	1,0	1,5	1,5	0,09
Ziemniak	7,0	5,0	1,0	1,5	1,5	0,08
Burak cukrowy	6,2	4,5	0,8	2,1	2,1	0,10
Średnio 1 j. zb./ha	6,5	5,0	1,0	1,5	1,5	0,08

*jednostka plonu: 100 kg zboża, kukurydza,  50 kg rzepak, motylkowe,  400 kg okopowe,  700-900 kg zielonki

Zależność pomiędzy kwasowością gleby a przyswajalnością składników pokarmowych, humifikacją i mineralizacją oraz wilgotnością gleby